GÖBEK KORDONU NEDİR?
Göbek kordonu doğumdan hemen sonra plasenta ile birlikte atılan ve gebelik boyunca çocuğu besleyen, anneyle çocuk arasındaki tüm iletişimi sağlayan bir yapıdır. Çapı 1-2 cm, uzunluğu 10-50 cm arasında değişir. Jölemsi sert bir dokudan yapılmıştır (Wharton Jölesi) ve bunun içinden biri toplar damar (ven) ikisi atar damar (arter) olmak üzere 3 tane damar geçer.
Göbek Kordonu Hücreleri Neden Önemlidir?
Göbek kordonu sert yapıda ve wharton jölesi olarak adlandırılan bir maddeden oluşur. İçinde 2 adet atardamar (arter) ve bir toplardamar (ven) bulunur. Wharton Jölesi Mezenkimal Kök Hücreleri (MKH) açısından zengindir.
MKH’ler kemik, kas, kıkırdak, sinir, bağ dokusu için gerekli hücreleri yaparlar ve yenilenmesinde rol alırlar.
Ayrıca MKH’lerin çok önemli bir işlevi daha vardır. Bağışıklık sistemini düzenlenmesinde rol alırlar. Bu görevi salgıladıkları kimyasal maddeler aracılığıyla yaparlar.
Kan, doku ve organ nakillerinden sonra doku uyuşmazlığı hastalığı riski vardır. Vücutta doku reddi oluştuğunda çok ciddi ve ölümcül olabilen Doku Uyuşmazlığı Hastalığı meydana gelir (Graft versus Host Disease -GVHD). MKH’ler böyle hastalara verildiğinde bağışıklık sistemi üzerine olan düzenleyici etkileri ile doku reddi hastalığının ortaya çıkmasını ve şiddetini azaltıcı etki yaparlar. Günümüzde bu alanda kullanımı vardır.
İnsanlarda sonradan gelişen oto-immün hastalıklarda da araştırmalar yapılmaktadır. (Oto immün = vücudun kendi dokularına karşı yanlışlıkla geliştirdiği bağışıklık maddeleri ile oluşan hastalıklar, örneğin alerjik bazı hastalıklar).
MKH’lerle, Tip-I diyabet, romatoid artrit, multiple skleroz (MS) sistemik lupus eritematozus (SLE), osteogenesis imperfecta (cam kemik hastalığı) gibi hastalıklar yanında Serebral Palsi, Otizm, Alzheimer, Parkinson gibi nörolojik hastalıklar, kalp hastalıkları, çocuklarda görülen işitme kaybı ve rejeneratif (yenileyici) tıpta tedavi edici etkileri olup olmadığı yönünden yoğun bir şekilde araştırılmaktadır.
Göbek Kordonundan Elde Edilen Mezenkimal Kök Hücreler Hangi Hastalıklarda Kullanılır?
Kemik, kıkırdak, yağ dokusu, sinir ve bağ dokusu gibi mezenkim hücrelerinden gelişmiş doku ve organların zarar görmesi sonucu oluşan hastalıkların tedavisinde kullanılabilir. Organ nakillerinde vücudun yeni organı reddetmemesi için kullanımı FDA dahil tüm kurumlarca onaylanmıştır. Bunun yanı sıra, serebral palsi, otizm, çocuklardaki işitme kaybı, Tip-I diyabet ayrıca Parkinson gibi sinir sistemi harabiyeti; MS (multiple skleroz), romatoit artirit, osteogenesis imperfekta gibi oto-immün hastalıkların tedavisinde kullanılabileceği düşünülmüş ve bunu araştırmak için yurt içi ve yurt dışında FDA ve EMA onaylı birçok klinik araştırma çalışmaları yapılmaktadır.
Göbek Kordonu Ne kadar Süre Saklanır?
Göbek kordonunun -1960C’ sıvı azot tankında çok uzun yıllar saklanabileceği biliniyor ise de henüz bununla ilgili yönetmelik çıkmamıştır. Bununla birlikte embriyo ve diğer hücrelerin bozulmadan çok uzun yıllar saklanabileceği gerçeği göz vönüne alınırsa, göbek kordonu da aynı süre saklanabilecektir.
Göbek Kordonunu Neden Saklayalım?
Göbek kordon kanını saklamanın yanı sıra beraberinde göbek kordonunu da saklamak farklı tipte hücreler içerdiklerinden ve farklı hastalıklarda tedavi oluşturduklarından dolayı avantaj sağlamaktadır. Göbek kordonunu oluşturan jölemsi maddenin içinde, kordon kanındaki gibi kan yapıcı sisteme ait (hematopoetik) kök hücreler olmadığından lösemi, lenfoma gibi kan hastalıklarında kullanılmaz. Buna karşılık, kordon kanına kıyasla farklı hastalıkların (örneğin başta Doku Uyuşmazlığı Hastalığı olmak üzere yukarıda belirttiğimiz hastalıklar) tedavisinde Mezenkimal Kök Hücreler (MKH) kullanılabilir.
MKH’ler kordon kanında da vardır ancak miktarı göbek kordonuna göre çok azdır. Kemik iliğinden MKH elde etmek anestezi altında ve ağrılı olabilen cerrahi bir işlem gerektirir. Kordon dokusunda bulunan MKH’ler diğer kaynaklara göre en kolay, zararsız, ağrısız bir şekilde elde edilir. Göbek kordonunun bir kısmının doğumdan sonra alınıp saklanması yeterlidir.
En önemlisi, Kordonda bulunan Mezenkimal KöK Hücreler gençtir ve çevresel zararlı etkenlerle henüz temas etmemiş hücrelerdir. (Çevresel etkiler için tıklayınız)
İlerleyen yıllarda daha geniş alanlarda kullanım şansı artracağı için kordonun kendisini de kordon kanı ile birlikte saklamak oldukça iyi bir yöntemdir.
ONKİM’in Göbek Kordonu Çalışma Yöntemi?
ONKİM’de, göbek kordonu tüm dünyaca kabul edilen bir yöntemle saklamaktadır. Kordondan elde edilen mezenkimal kök hücreleri ise laboratuarımızda geliştirilen ve TC Sağlık Bakanlığı’ nca denetlenerek onaylanan bir yöntemle üretmektedir. Göbek kordonu saklanması ve kordondan mezenkimal kök hücre üretilmesi için TC Sağlık Bakanlığın’ca faaliyet belgesi alınmıştır.