COVID-19 hastalığını geçiren çoğu insan birkaç hafta içinde iyileşir. Ancak, sık olmamakla birlikte bazı hastalarda semptomlar uzun süre devam edebilir. Bu devam eden sağlık sorunları bazen post-COVID-19 sendromu, post-COVID koşulları, uzun COVID-19, uzun süreli COVID-19 ve SARS COV-2 enfeksiyonunun post-akut sekelleri (PASC) olarak adlandırılır.
Post-COVID-19 sendromu nedir ve ne kadar yaygındır?
Post-COVID-19 sendromu, COVID-19'u geçirdikten sonra semptomların iki aydan uzun sürmesi veya geri dönmesi olarak değerlendirilir. Bazı insanlarda, post-COVID-19 sendromu aylarca veya yıllarca devam edebilir.
Araştırmalar, COVID-19 geçirdikten sonra bir ay ile bir yıl arasında, 18 ila 64 yaş arasındaki her 5 kişiden birinin COVID-19'a bağlı olabilecek en az bir semptoma sahip olduğunu göstermektedir. 65 yaş ve üzerindeki hastalarda ise, COVID-19'a bağlı olabilecek en az bir semptoma sahip olanların oranı %25dir.
Post-COVID-19 sendromunun semptomları nelerdir?
Post-COVID-19 sendromunun en yaygın bildirilen semptomları şunlardır:
- Yorgunluk
- Fiziksel veya zihinsel çaba sonrasında kötüleşen semptomlar
- Ateş
- Solunum sistemi (akciğer) semptomları, nefes almada zorlanma veya nefes darlığı ve öksürük
Diğer olası semptomlar şunları içerebilir:
- Nörolojik semptomlar veya ruh sağlığı durumları; düşünme veya odaklanma güçlüğü, baş ağrısı, uyku problemleri, ayakta dururken baş dönmesi, karıncalanma hissi, koku veya tat kaybı ve depresyon veya anksiyete
- Eklem veya kas ağrısı
- Kalp semptomları; göğüs ağrısı ve hızlı veya düzensiz kalp atışı
- Sindirim sistemi semptomları; ishal ve karın ağrısı
- Kan pıhtıları ve kan damarı (vasküler) sorunları; bacakların derin damarlarından akciğerlere kan pıhtısı (pulmoner emboli)
Post-COVID-19 sendromundan korunmak için ne yapabilirim ?
- Ellerinizi düzenli olarak yıkamaya devam edin.
- Hasta kişilerden uzak durun.
- Kalabalık, kapalı veya kötü havalandırılmış bir alandaysanız maske takın.
- Aşınızı olun ve güncel dozlarınızı uygulayın.
- Solunum hijyenini uygulayın; dirseğinize öksürün veya hapşırın.
Post-COVID-19 sendromundan aşı korur mu ?
Araştırmalar devam ediyor. Bir aşının post-COVID-19 durumunu önleme yeteneği, öncelikle COVID-19 hastalığını önleme yeteneğine bağlıdır. Bugün kullandığımız aşılar, COVID-19'dan şiddetli hastalığı ve ölümü önlemeye yöneliktir. Ancak, bazı insanlar aşı olduktan sonra bile COVID-19'a hala enfekte olabilirler.
Post-COVID-19 sendromundan şüpheleniyorsanız ne yapmalısınız ?
Farklı hastalıktan ayrıcı tanı ve semptom tedavisi için doktorunuza başvurunuz.