Gıda Alerjisi ve Gıda Duyarlılığı
Gıda Alerjisi ve Gıda Hassasiyeti Nedir?
Gıda alerjisi, bağışıklık sistemimizin zararsız bir maddeyi—özellikle bir gıdayı—zararlı olarak yanlış tanımladığı bir durumdur. Bir kişi aynı gıdayı tekrar tükettiğinde, bağışıklık sistemi büyük miktarda kimyasal ve histamin salgılar. Bu kimyasallar, solunum, sindirim, cilt ve kardiyovasküler sistemleri etkileyebilecek bir dizi alerjik reaksiyonu tetikler. Gıda alerjileri, bebeklik döneminde bile, hatta rahim içinde bile başlayabilir.
Gıda alerjilerinde, vücudun bağışıklık sistemi belirli bir gıdaya hemen reaksiyon gösterir. Bu durumda, bağışıklık sistemi, gıdayı bir yabancı olarak algılar ve birkaç dakika içinde yanıt verir. Tipik akut belirtiler saniyeler veya dakikalar içinde gelişebilir ve aşırı durumlarda reaksiyon hayatı tehdit edici olabilir. Diğer yandan, gıda hassasiyeti, alerjik olmayan gıda hipersensitivitesidir. Bu durum, belirli gıdaların veya bunların içeriklerinin her tüketiminde meydana gelen olumsuz reaksiyonları ifade eder.
Gıda hassasiyeti, vücudun belirli gıdaları düzgün şekilde işleyememesi durumudur. Bu durum, tam bir alerjik reaksiyon meydana getirmeden belirli organları veya sistemleri etkileyebilir. En yaygın gıda hassasiyeti, genellikle laktozun emilebilmesi için küçük bağırsak hücreleri tarafından üretilen laktoz enzimi eksikliği nedeniyle inek sütüne duyulan hassasiyettir. Bu enzimi eksik olan bireyler, süt şekerini (laktoz) daha basit şekillere dönüştürüp kana emilmesini sağlayamazlar.
Alerji öyküsü bulunan bebeklerde (en az bir ebeveyn veya kardeşte alerjik rinit, astım, gıda alerjisi veya egzama öyküsü varsa) ilk 5–7 yıl içinde gıda alerjisi gelişme riski %20'ye kadar çıkabilir. Ayrıca, bebekler, anne sütüyle geçebilecek alerjenlerin küçük miktarlarda tüketilmesiyle de gıda alerjisi geliştirebilir. Alerji riski taşıyan bebekler, inek sütü veya bebek mamalarında bulunan soya proteinlerine karşı alerjik olabilirler.
Gıda Hassasiyetinin Yaygın Belirtileri
Karın ağrısı, akne, şişkinlik, kabızlık, kronik yorgunluk, depresyon, ishal, baş dönmesi, egzama, tükenmişlik, irritabl bağırsak sendromu (IBS), kaşıntı, sıvı tutulması, baş ağrıları, hiperaktivite, iştah kaybı, migrenler, bulantı, bebek bezinden döküntü, solunum güçlükleri, huzursuz bacak sendromu, rinit, sinüzit, mide krampları, kan basıncı dalgalanmaları, kilo artışı ve akciğerlerde hırıltı.
Gıda Hassasiyeti Nasıl Tedavi Edilir?
Bir kişinin hangi gıdalara hassas olduğu belirlendikten sonra, en iyi tedavi, bu gıdaların diyetten çıkarılmasıdır. Bunu yaparken, dengeli bir diyetin sürdürülmesi için uygun alternatif gıdaların eklenmesi gereklidir. Bu nedenle profesyonel beslenme tavsiyesi alınması önerilir. Gıda hassasiyeti testi ile problemli gıdalar birer birer belirlenebilir ve kişiye özel diyetler oluşturularak daha sağlıklı ve kaliteli bir yaşam hedeflenebilir.
Gıdalar genellikle bir dizi içerik maddesi içerdiği için, hangi belirli maddenin alerjik reaksiyona neden olduğunu belirlemek zor olabilir. Gıda alerjilerinin teşhis ve tedavisi her zaman bir uzmanla yapılmalıdır.
Kuzey Kıbrıs'ta test yaptırmak için Lefkoşa veya Girne şubelerimizi ziyaret edebilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz!