Amerikan Kanser Derneğinin - Kanser tarama önerileri
Tarama testleri, bir kişinin herhangi bir semptomu olmadan kanseri bulmaya yardımcı olmak için kullanılır. Tarama genellikle kanserin öncüleri ve kanserlerini yayılmadan önce erken bulmaya yardımcı olabilir.
İşte Amerikan Kanser Derneğinin belirli kanserler için tarama konusundaki doktorunuzla konuşurken size rehberlik etmek için önerileri:
Meme kanseri
- 40 ila 44 yaşları arasındaki kadınlar, yıllık meme kanseri taraması için mamografi (meme röntgeni) yapma seçeneğine sahip olmalıdır, istedikleri takdirde.
- 45 ila 54 yaşındaki kadınlar her yıl mamografi yaptırmalıdır.
- 55 yaş ve üstü kadınlar mamografiyi iki yılda bir yapmalı veya yıllık taramaya devam edebilirler.
- Tarama, bir kadın sağlıklıysa ve 10 yıl veya daha uzun bir süre daha yaşaması bekleniyorsa devam etmelidir.
- Tüm kadınlar meme kanseri taramasıyla ilgili bilinen faydaları, sınırlamaları ve potansiyel zararları bilmelidir.
Kadınlar ayrıca meme görünümünü ve hissini normalde nasıl olduğunu bilmeli ve herhangi bir meme değişikliğini derhal bir sağlık hizmeti sağlayıcısına bildirmelidir.
Aile geçmişi, genetik eğilim veya belirli diğer faktörler nedeniyle bazı kadınlar mamografilerle birlikte MR'larla tarama yapılmalıdır. (Bu kategoriye giren kadınların sayısı çok azdır.) Meme kanseri riskiniz hakkında bir sağlık hizmeti sağlayıcısıyla konuşun ve sizin için en iyi tarama planını belirleyin.
Kolon ve rektum kanseri ve polipler
Ortalama risk altındaki kişiler için Amerikan Kanser Derneği, düzenli taramanın 45 yaşında başlamasını önerir. Bu, kişinin dışkısında kanser belirtilerini arayan hassas bir test (dışkı tabanlı bir test) veya kolon ve rektumu inceleyen bir muayene (görsel muayene) ile yapılabilir. Hangi testlerin sizin için iyi seçenekler olabileceği konusunda sağlık hizmeti sağlayıcınızla konuşun ve sigorta sağlayıcınıza kapsamanızı sorun. Hangi testi seçerseniz seçin, en önemli şey tarama yapmaktır.
Eğer sağlıklıysanız, 75 yaşına kadar düzenli taramaya devam etmelisiniz.
76 ila 85 yaşları arasındaki kişiler, taramaya devam etmenin sizin için doğru olup olmadığını sağlık hizmeti sağlayıcınızla görüşmelidirler. Karar verirken kendi tercihlerinizi, genel sağlığınızi ve geçmiş tarama geçmişinizi göz önünde bulundurun.
85 yaşın üzerindeki kişiler artık kolorektal kanser taraması yapmamalıdır.
Kolonoskopi dışında bir testle tarama yapmayı seçerseniz, herhangi bir anormal test sonucu bir kolonoskopi ile takip edilmelidir.
Serviks kanseri
- Serviks kanseri taraması 25 yaşında başlamalıdır. 25 yaşın altındaki kişiler test edilmemelidir çünkü bu yaş grubunda serviks kanseri nadirdir.
- 25 ila 65 yaşları arasındaki kişiler her 5 yılda bir birincil HPV (human papillomavirüs) testi yaptırmalıdır. Birincil HPV testi mümkün değilse, her 5 yılda bir HPV testi ile Pap testi (bir HPV testi ile birlikte) veya her 3 yılda bir Pap testi yine iyi seçeneklerdir.
(Birincil HPV testi tarama için tek başına yapılan bir HPV testidir. ABD Gıda ve İlaç Dairesi belirli testleri birincil HPV testi olarak onaylamıştır.)
En önemli şeyin düzenli olarak tarama yapmak olduğunu unutmamanız gerekir, hangi testi alırsanız alın.
- Son 10 yılda düzenli serviks kanseri testi yapılmış olan 65 yaşın üzerindeki kişiler serviks kanseri için test yapılmamalıdır.
- Test yapmayı bıraktıktan sonra tekrar başlatılmamalıdır. Ciddi bir serviks ön kanseri öyküsü olanlar, 65 yaşından sonra bile test edilmeye devam etmelidirler, test 65 yaşın üzerine çıkarsa bile.
Rahim içi kanser
Amerikan Kanser Derneği, menopoz döneminde tüm kadınların rahim içi kanserin riskleri ve belirtileri hakkında bilgilendirilmesini önerir. Kadınlar beklenmedik vajinal kanama veya lekelemeyi doktorlarına bildirmelidir.
Geçmişlerine bağlı olarak bazı kadınlar yıllık bir rahim içi biyopsi düşünmelidirler. Lütfen geçmişiniz hakkında bir sağlık hizmeti sağlayıcısı ile konuşun.
Akciğer kanseri
Amerikan Kanser Cemiyeti, akciğer kanseri için düşük dozlu BT (LDCT) taraması ile yıllık taramayı önerir:
- Sigara içen veya eski sigara içen kişiler için 50 ila 80 yaşları arasındaki kişilere
- En az 20 paket-yıl sigara içme geçmişine sahip olan kişilere
Taramaya karar vermeden önce insanlar, taramanın amacı ve nasıl yapıldığı, taramanın faydaları, sınırları ve olası zararları hakkında bir sağlık profesyoneli ile bir görüşme yapmalıdır.
Hala sigara içen kişilere bırakma konusunda danışmanlık yapılmalı ve yardımcı olmak için müdahaleler ve kaynaklar sunulmalıdır.
Kişilerin muhtemelen ne kadar süre yaşayacaklarını ciddi sağlık sorunları varsa veya akciğer kanseri bulunsa bile tedavi alamayacaklarsa veya istemiyorlarsa tarama yapılmamalıdır.
Prostat kanseri
Amerikan Kanser Derneği, erkeklerin prostat kanseri için test yaptırıp yaptırmama konusunda bir sağlık hizmeti sağlayıcısı ile bilinçli bir karar almasını önerir.
50 yaşından itibaren erkekler, test yapılması gerekip gerekmediğini belirlemeleri için bir sağlık hizmeti sağlayıcısı ile konuşmalıdır.
Eğer Afrika kökenliyseniz veya 65 yaşından önce babası veya erkek kardeşi prostat kanseri geçirdiyse, bu konuda bir sağlık hizmeti sağlayıcısı ile görüşmeye 45 yaşından itibaren başlamalısınız.
Test yaptırmaya karar verirseniz, PSA kan testi yaptırmalısınız, veya rektal muayene yapılabilir. Ne sıklıkla test yaptırmanız gerektiği PSA seviyenize bağlı olacaktır.
Sağlığınızı kontrol altına alın ve kanser riskinizi azaltmaya yardımcı olun.
- Tütün kullanımından uzak durun.
- Sağlıklı bir kiloda olun ve kilonuzu koruyun.
- Düzenli fiziksel aktivite ile hareket edin.
- Meyve ve sebzeleri bolca tüketin.
- Alkol tüketmek en iyisi değildir. Eğer içiyorsanız, kadınlar için günde en fazla 1 içki veya erkekler için günde en fazla 2 içki tüketin.
- Cildinizi koruyun.
- Kendinizi, aile geçmişinizi ve risklerinizi tanıyın.
- Düzenli sağlık kontrolü ve kanser tarama testleri yaptırın.